ഇന്ത്യയുടെ രാഷ്ട്രീയ സമന്വയത്തിൽ പ്രധാന പങ്കുവഹിച്ച സർദാർ പട്ടേലിന്റെ ജന്മദിനത്തോടനുബന്ധിച്ചാണ് ദേശീയ ഐക്യ ദിനം ആഘോഷിക്കുന്നത് .ദേശീയ ഐക്യദിനം “ഐക്യത്തിനും അഖണ്ഡതയ്ക്കും സുരക്ഷയ്ക്കും യഥാർത്ഥവും സാധ്യതയുള്ളതുമായ ഭീഷണികളെ നേരിടാൻ നമ്മുടെ രാജ്യത്തിന്റെ അന്തർലീനമായ ശക്തിയും പ്രതിരോധശേഷിയും പുനഃസ്ഥാപിക്കുന്നതിനുള്ള അവസരം നൽകും”.
സ്വാതന്ത്ര്യത്തിനായുള്ള പോരാട്ടത്തിലൂടെയും അതിനുമപ്പുറവും, പ്രത്യേകിച്ച് നാട്ടുരാജ്യങ്ങളുടെ സംയോജനത്തിലും 1947 ലെ ഇന്ത്യ-പാകിസ്ഥാൻ യുദ്ധത്തിലും രാജ്യത്തെ നയിക്കാനുള്ള അദ്ദേഹത്തിന്റെ നേതൃത്വ വൈദഗ്ധ്യത്തിന് വല്ലഭായ് പട്ടേലിനെ “സർദാർ” (മുഖ്യൻ) എന്ന് വിളിച്ചിരുന്നു.
ബ്രിട്ടീഷ് ആധിപത്യത്തിൽ നിന്ന് മോചിപ്പിക്കപ്പെട്ട 565 സ്വയംഭരണ നാട്ടുരാജ്യങ്ങളിൽ ഓരോന്നിനെയും ഇന്ത്യൻ യൂണിയനിൽ ചേരാൻ പ്രേരിപ്പിക്കുന്നതിൽ സർദാർ പട്ടേൽ അവിശ്വസനീയമായ നേട്ടം കൈവരിച്ചു. പുതിയ സ്വതന്ത്ര രാജ്യത്തിന്റെ ദേശീയ ഉദ്ഗ്രഥനത്തോടുള്ള പ്രതിബദ്ധതയ്ക്ക്, സർദാർ പട്ടേലിന് “ഇന്ത്യയുടെ ഉരുക്ക് മനുഷ്യൻ” എന്ന ബഹുമതി ലഭിച്ചു.
